Türk siyasetinde partilerin mecliste temsil edilme ve iktidara gelme stratejilerinde “seçim ittifakları” ve “seçim barajı” önemli rol oynar. Bu iki kavram, seçim sonuçlarını ve siyasi dengeyi doğrudan etkileyen unsurlardır.
Seçim Barajı Nedir? Seçim barajı, bir siyasi partinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) milletvekili gönderebilmesi için ülke genelinde alması gereken asgari oy oranıdır. Türkiye’de uzun yıllardır uygulanan %10’luk seçim barajı, son yasal düzenlemelerle birlikte %7’ye düşürülmüştür. Bu baraj, küçük partilerin tek başına meclise girmesini zorlaştırarak siyasi istikrarı sağlamayı amaçlar. Ancak aynı zamanda, baraj altında kalan partilerin oylarının boşa gitmesine de neden olabilir.
Seçim İttifakları Nedir? Seçim ittifakları, siyasi partilerin seçimlerde daha fazla oy almak ve seçim barajını aşarak mecliste daha güçlü temsil edilmek amacıyla bir araya gelmesidir. İttifak yapan partiler, ortak bir liste veya ayrı ayrı listelerle seçime girebilirler. İttifakın temel amacı, ittifak içindeki partilerin toplam oy oranının barajı aşmasını sağlamak ve böylece tüm ittifak üyelerinin mecliste temsil edilme şansını artırmaktır.
İttifakların Önemi:
- Barajı Aşma: Özellikle barajı tek başına aşmakta zorlanan partiler için hayati öneme sahiptir.
- Siyasi Güç Birliği: Farklı ideolojilere sahip partiler, ortak hedefler doğrultusunda bir araya gelerek daha geniş bir tabana hitap edebilir ve siyasi güçlerini birleştirebilirler.
- Milletvekili Dağılımı: İttifaklar, D’Hondt sistemi gibi nispi temsil sistemlerinde milletvekili dağılımını etkileyerek, ittifak içindeki partilerin daha fazla sandalye kazanmasına yardımcı olabilir.
Seçim ittifakları ve baraj sistemi, Türk siyasetinin dinamiklerini anlamak için anahtar kavramlardır. Bu mekanizmalar, partilerin seçim stratejilerini ve dolayısıyla ülkenin siyasi geleceğini doğrudan şekillendirir.