İflas, özellikle ticari hayatta karşılaşılan ve bir borçlunun (şirket veya tacir niteliğindeki gerçek kişi) borçlarını ödeyemez hale gelmesi durumunda, tüm malvarlığının tasfiye edilerek alacaklılarına paylaştırılması sürecidir. İflas hukuku, bu sürecin nasıl işleyeceğini, borçlunun ve alacaklıların haklarını ve yükümlülüklerini düzenler.
Kimler İflas Edebilir? Türk Hukuku’nda iflasa tabi olanlar, tacirlerdir. Bunlar; ticaret şirketleri (anonim şirketler, limited şirketler), kooperatifler ve tacir niteliğindeki gerçek kişilerdir. Tacir olmayan gerçek kişiler için iflas yerine, tüketici borçlusu durumundaysa konkordato veya cüzi (sınırlı) iflas benzeri icra takipleri söz konusu olabilir.
İflas Süreci (Genel Hatlarıyla):
- İflas Kararı: İflas süreci genellikle alacaklıların talebiyle veya borçlunun kendi isteğiyle başlar. Ticaret Mahkemesi, borçlunun borçlarını ödeyemediği (aciz hali) tespit edilirse iflas kararı verir.
- İflasın Açılması (İflasın İlanı): İflas kararı ile birlikte borçlunun tüm malvarlığı (masa) haczedilir ve borçlu, bu malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisini kaybeder. İflas durumu ilgili sicillere ve ilan panolarına asılır.
- Alacaklılar Toplantısı: İflas masası oluşunca, alacaklılar toplanarak iflas idaresini (masanın yöneticileri) seçer ve süreç hakkında kararlar alır.
- Masa Mallarının Tasfiyesi: İflas idaresi, borçlunun tüm malvarlığını (taşınır, taşınmaz, alacaklar vb.) satarak paraya çevirir.
- Paylaştırma: Elde edilen para, kanunda belirlenen sıra ve oranlara göre alacaklılara paylaştırılır. Öncelikle rehinli alacaklılar, sonra imtiyazlı alacaklılar, en son da diğer alacaklılar gelir.
İflas süreci, hem borçlu hem de alacaklılar için ağır sonuçları olan, oldukça karmaşık ve uzun bir hukuki süreçtir. Bu süreçte hak kaybı yaşamamak ve süreci doğru yönetmek için bir icra ve iflas hukuku avukatından profesyonel destek almak hayati önem taşır.