Miras yoluyla veya başka yollarla edinilen taşınmazlarda birden fazla kişinin pay sahibi olması durumuna “hisseli mülkiyet” veya “paylı mülkiyet” denir. Ortaklar arasında taşınmazın kullanımı veya yönetimi konusunda anlaşmazlık yaşandığında, bu ortaklığı sona erdirmek için İzale-i Şüyu (Ortaklığın Giderilmesi) Davası açılabilir.
Nedir ve Neden Açılır? Bu dava, bir taşınmazdaki hisseli mülkiyetin sona erdirilmesi ve taşınmazın paydaşlar arasında paylaştırılması amacıyla açılır. Ortaklar arasındaki anlaşmazlıklar, taşınmazın satılmasına veya paylaştırılmasına rıza gösterilmemesi gibi durumlar bu davanın temel sebepleridir.
Nasıl Sonuçlanır? Dava sonucunda mahkeme, taşınmazın durumuna göre iki temel karardan birini verir:
- Paylaşma (Taksim): Eğer taşınmaz fiziki olarak bölünebiliyorsa (örneğin bir arsa), mahkeme taşınmazın parsellere ayrılarak paydaşlara hisseleri oranında dağıtılmasına karar verebilir.
- Satış: Eğer taşınmaz fiziki olarak bölünmeye elverişli değilse (örneğin bir apartman dairesi), mahkeme taşınmazın açık artırma yoluyla satılarak elde edilen bedelin paydaşlara hisseleri oranında dağıtılmasına karar verir. Satış genellikle icra müdürlüğü aracılığıyla yapılır.
Önemli Noktalar:
- Dava açmak için paydaşlardan birinin talebi yeterlidir; diğer paydaşların rızası aranmaz.
- Dava masrafları ve satış masrafları, paydaşlar arasında hisseleri oranında dağıtılır.
İzale-i şüyu davaları, özellikle aile içinde veya mirasçılar arasında sıkça görülen davalardır. Hak kaybı yaşamamak ve süreci doğru yönetmek için bir gayrimenkul hukuku uzmanından danışmanlık almak büyük önem taşır.